Traditie
Allerzielen is van oudsher een katholieke traditie. Men bidt voor de overledenen, brandt kaarsen en legt chrysanten op de graven. In landen als Polen, Mexico, Spanje en Italië, is het Allerzielenfeest op 2 november méér dan een grafbezoek met bloemen. Allerzielen wordt er gevierd met eten en drinken en het maken van muziek. In Polen zijn de begraafplaatsen een zee van kaarslicht. Ook al staat Allerzielen te boek als een katholiek feest, het is veel universeler. Het feest is overgenomen van de Kelten die de duisternis en daarmee de dood wilden bezweren.
De huidige samenleving
Doordat in onze samenleving de religie niet meer voor iedereen toegankelijk is en de uitvaartbranche doorgaans commercieel is, is er ten aanzien van het herdenken van de doden een gat in onze cultuur gevallen. Rouw- en verliesverwerking zijn een probleem geworden terwijl de dood bij het leven hoort. Als één dag per jaar de doden centraal staan zouden er minder therapieën nodig zijn.
Kunst
Allerzielen Alom biedt een artistiek antwoord op deze essentiële vraagstukken in onze cultuur. Het herneemt de oude katholieke traditie en biedt gelegenheid om de doden te herdenken op een manier die aansluit bij de huidige seculiere samenleving. Met respect en ruimte, zorg en aandacht worden er vieringen op begraafplaatsen of zgn. ‘rituele landschappen’ georganiseerd die inspirerend en toegankelijk zijn. Kunstenaar Ida van der Lee heeft het concept vanuit de kunst ontwikkeld. De kunst als motor van de verbeelding, die toegang geeft tot het mysterie van de dood. Allerzielen Alom is vernieuwend omdat er een focus is op ‘het geleefde leven’ en niet op verlies en rouw. Het motto van Allerzielen Alom luidt: ‘De doden niet verzwijgen maar vieren om wie ze waren en wat ze nog te vertellen hebben.’ Deze opzet leidt ertoe dat mensen daadwerkelijk met hun doden naar buiten treden en het taboedoorbrekend werkt.
Behoefte
Allerzielen Alom voorziet in een grote maar sluimerende behoefte en sluit aan bij de seculiere samenleving. Dit bleek o.a. uit de 400 geretourneerde enquêtes van de Radboud Universiteit die onderzoek doen naar persoonlijke religiositeit en nieuwe rituelen rondom de dood. De ervaringen waren intens en de vraag om herhaling groot.
Erkenning
Een andere vorm van erkenning is vanuit de uitvaarbranche zelf gekomen. Allerzielen Alom heeft de Yarden prijs 2008 van Eu 25.000 gekregen. Dit is een prijs voor innovatie op het gebied rondom dood en uitvaart. Ook heeft Allerzielen Alom telkens sympathie en ondersteuning ontvangen vanuit de kerken. Er is gepreekt in de kerken en de liturgist van Bisdom Haarlem heeft er lovend over geschreven. In de media, pers en vakbladen is er zeer veel aandacht geweest. Het kwam zeven keer op de televisie en ruim 70 maal in de geschreven pers, vakbladen of publicaties.
Overdraagbaarheid
De stichting Allerzielen Alom heeft als missie om van Allerzielen een levende traditie te maken en het op steeds meer locaties te laten plaatsvinden. Het plan voor 2009 is er op gericht om gemeenschappen zodanig te ondersteunen dat ze in de toekomst in staat zullen zijn om zelf een Allerzielen Alom op te zetten. Kunstenaars werken samen met amateurs en locale kunstenaars. Per locatie is een team van een locale of regionale kunstenaar met een professional uit de uitvaartbranche samengesteld om een Allerzielen Alom viering te organiseren.
Tradition
All Souls’ Day has long been a Catholic tradition. People pray for the dead, light candles, and place chrysanthemums on the graves. In countries such as Poland, Mexico, Spain and Italy, an All Souls’ Day celebration on 2 November is more than just a visit to the grave with flowers. All Souls’ Day is celebrated with food, drink, and music. Cemeteries in Poland are bathed in a sea of candlelight. Although All Souls’ Day is considered a Catholic celebration, is it much more universal than that. The celebration originates from the Celts, who wanted to ward of darkness and the dead.
Modern society
A void is forming in our culture when it comes to remembering the deceased. This is due the fact that religion has become less accessible to society, and that the funeral industry had become very commercialised. Dealing with grief and loss has become a problem, although death is part of life. If the dead could take center stage once a year, there would be less need for therapy.
Art
Allerzielen Alom* offers an artistic answer to these essential questions in our society. It remakes an old Catholic tradition and offers the opportunity to commemorate the dead in a way which fits in with a modern secular way of living. Celebrations which are accessible and inspiriational to all are organised with respect, care, and forethought in cemeteries or in so-called ‘ritual landscapes’. Artist Ida van der Lee developed the concept using art. Art is the driver for the imagination, providing access to the mystery of death. Allerzielen Alom is innovative because it focusses on the ‘life which was lived’ and not on loss and grief. The motto for Allerzielen Alom is ‘Do not silence the dead, but instead, celebrate them for who they were and what they can tell us.’ This way of thinking has broken a taboo, and has resulted in people coming forward with their lost loved ones.
Need
Allerzielen Alom fills a large but latent need, connected with a secular society. This was apparent in the results of 400 questionnaires developed and evaluated by the Radboud University in their research into personal religion and new rituals related to the dead. The experience was intense, and there was a clear desire for more.
Recognition
Another form of recognition came from the funeral industry itself. Allerzielen Alom received the 2008 Yarden prize of EUR 25,000. This is a prize for innovation related to death and rituals surrounding death. Allerzielen Alom has also received support from the church. It has been mentioned in sermons, and the theologian from the diocese Haarlem has praised it in his writings. Much attention has been received from the media, press, and trade literature. It has appeared seven times on television, and around 70 times in the written press, trade journals, and other publications.
Passing on the flame
The goal of the Allerzielen Alom foundation is to make All Souls’ Day a living tradition and to have it celebrated at more and more locations. The goal for 2009 is to support communities so that they can set up their own Allerzielen Alom celebrations in the future. Artists work together with local artists and amateurs. A team made up of a local or regional artist, and a professional from the funeral industry would be put together to organise Allerzielen Alom celebrations.
* The Dutch name for this project, ‘Allerzielen Alom’, means literally, ‘All Souls’ Day for Everyone’. This is an unwieldy definition for a translation into English. Given that Allerzielen Alom is a registered trademark, it will be used throughout this English version of the website.